Ebu Hanife Dinaveri: Bin yıl önce Kürt tarihi ve 16 bilimsel eser yazdı

Ebu Hanife Dinevari biyografisi

Kürt filozof Ebu Hanife Dinaveri (Dineweri), İslam ve Aryen kültür dünyasının en başarılı bilginlerindendir. 9'uncu yüzyılda yani 1000 yıl önce Kürtlerin Tarihi'ni yazan ve Kürdistan Haritası'nı çizen Dineweri farklı alanlarda 16 bilimsel eser-kitap sahibidir.

Aryen - Kürt düşünce sistemi

Özellikle Aryen-Kürt düşünce sistemi ve kültüründen aldığı güç ile hem İslama hem de bütün İnsanlığa büyük katkıları olmuştur. Astronomi, Botanik, Metalürji, Coğrafya, Matematik ve Tarih gibi çok çeşitli alanlarda çalışmalarda bulunmuş eşsiz bir bilim insanı.

Yazar: Bedel Boseli, bedelboseli.com

Botaniğin babası

Kendi döneminde bilim dili Arapça olduğu için eserlerini Arapça olarak yazdı, ancak Kürtçe'yi ihmal etmedi. Dinaveri özellikle de Kitab el-Nebat ("Bitkiler Kitabı") isimli eseriyle tanınmaktadır. 8 ciltlik bu eseri sebebiyle dünya genelinde Botaniğin babası olarak adlandırılmıştır.

828 yılında Kürdistan'ın doğusundaki Kirmanşan (Kirmanşah) şehrine bağlı Dinewer'de dünyaya geldi. 896 yılında vefat etti.

Izady: İslam toplumlarının en iyi beyni

Harvard Üniversitesi'nden Prof. Mehrad R. Izady şöyle der: "Kürt ileri gelenleri içinde en mükemmeli, İslam toplumları içinde o güne dek ortaya çıkmış en büyük beyin".

Alman bilim adamı Bruno Silberberg eserin önemini şöyle anlatır:

"İlmi çalışmaların 1000 sene sonrasında Greklerin botaniği Theophrastus (M.Ö. 372-287) ve Dioscorides Pedanius (MÖ 1 yüzyıl)'in eserlerinde özetlenmiştir; oysa Dinaverî'nin kitabı, müslüman ilminin sadece ikinci asrında, Greklerin seviyesine çıkmakla kalmaz, fakat onları çok daha geride bırakır. Dinaverî'nin kendi eserini tasnif ettiği devirde Dioskorides'in kitabının henüz Arapçaya tercüme edilmemiş olduğunu da burada işaret etmek lâzımdır. Şu halde bu eser müslümanların orijinal bir çalışmasıdır..."

En önemli özelliği: Bilim alanında çok yönlü olmasıdır

En önemli özelliği bilim alanında çok yönlü olmasıdır. Bu sebeple eserleri bütün zamanlara hitap eden yararlılığa sahiptir. İslam ümmetine olan bağlılık ve hizmetlerle beraber kendi halkı Kürtlerin Kültür ve yapısını ihmal etmemiş hizmetler etmiştir. Bakış açısı ve yaklaşımı kültürel ve bilimsel olarak Kürdi - Aryen nitelikler taşımaktadır. (Kürtler tarihi olarak Ari (Aryen) bir halktır. Kürt kültürü de Aryen temellidir.)

Neden Türk, Arap ve Fars devletleri tarafından gözardı edildi

Kürtlerin kültür, köken ve diline yönelik çalışmaları olması sebebiyle eserleri, Türk, Arap, Fars ve diğer egemen milletler tarafından hep gözardı edilegeldi, gündemde tutulmadı. Ebu Hanife'nin yanı sıra gözardı edilen onlarca tarihi Kürt şahsiyet var.

Nitekim o dönem bitki bilimi üzerine yaptığı bilimsel çalışmalarında adlandırmaları hep Kürtçe yaptı, Kürtlerin tarihini yazdı, Kürdistan Haritası'nı çizdi.

Ebu Hanife Dineverî'nin kitapları

Sosyal Bilimler Alanında Eserleri:

1- Ensab ul-Ekrad (Kürtlerîn Kökeni)
2- Îxbar ul-tîwal (Tarih)
3- Kîtab ul-fîsaha (Retorik)
4- Kîtab ul-buldan (Coğrafya)
5- Kîtab ul-şi"r we şûara (Edebiyat)
6- Kîtab el-kebîr (Büyük İlim Kitabı)

Matematik ve Doğa Bilimleri alanında yazdığı eserler:

1- Kîtab el-cebr we muqabîle (Cebir Kitabı)
2- Kîtab el-nebat (Botanik Kitabı)
3- Kîtab el-kusuf (Güneş Tutulması Kitabı)
4- Kîtab el-redd ela reşad el-îsfexanî (Reşat El-İsfahanî'nin Astronomisine Reddiye)
5- Kîtab el-hîsab (Aritmetik)
6- Baxt fî hîsab-el hind (Hindistan Aritmetiği Üzerine)
7- Kîtab el-cem wel tefrîq (Toplama Ve Bölme-Aritmetik- Kitabı)
8- Kîtab el-qîble wel zîwal (Astronomî)
9- Kîtab el-enwa (Meteoroloji kitabı)
10- İslahel mantiq (Mantık Kitabı)