Kürt filozof Ebu Hanife Dinaveri (Dineweri), İslam ve Aryen kültür dünyasının en başarılı bilginlerindendir. 9’uncu yüzyılda yani 1000 yıl önce Kürtlerin Tarihi‘ni yazan ve Kürdistan Haritası‘nı çizen Dineweri farklı alanlarda 16 bilimsel eser-kitap sahibidir.
Aryen – Kürt düşünce sistemi
Özellikle Aryen-Kürt düşünce sistemi ve kültüründen aldığı güç ile hem İslama hem de bütün İnsanlığa büyük katkıları olmuştur. Astronomi, Botanik, Metalürji, Coğrafya, Matematik ve Tarih gibi çok çeşitli alanlarda çalışmalarda bulunmuş eşsiz bir bilim insanı.
Yazar: Bedel Boseli, bedelboseli.com
Botaniğin babası
Kendi döneminde bilim dili Arapça olduğu için eserlerini Arapça olarak yazdı, ancak Kürtçe’yi ihmal etmedi. Dinaveri özellikle de Kitab el-Nebat (“Bitkiler Kitabı“) isimli eseriyle tanınmaktadır. 8 ciltlik bu eseri sebebiyle dünya genelinde Botaniğin babası olarak adlandırılmıştır.
828 yılında Kürdistan’ın doğusundaki Kirmanşan (Kirmanşah) şehrine bağlı Dinewer’de dünyaya geldi. 896 yılında vefat etti.
Izady: İslam toplumlarının en iyi beyni
Harvard Üniversitesi‘nden Prof. Mehrad R. Izady şöyle der: “Kürt ileri gelenleri içinde en mükemmeli, İslam toplumları içinde o güne dek ortaya çıkmış en büyük beyin“.
Alman bilim adamı Bruno Silberberg eserin önemini şöyle anlatır:
“İlmi çalışmaların 1000 sene sonrasında Greklerin botaniği Theophrastus (M.Ö. 372-287) ve Dioscorides Pedanius (MÖ 1 yüzyıl)’in eserlerinde özetlenmiştir; oysa Dinaverî’nin kitabı, müslüman ilminin sadece ikinci asrında, Greklerin seviyesine çıkmakla kalmaz, fakat onları çok daha geride bırakır. Dinaverî’nin kendi eserini tasnif ettiği devirde Dioskorides’in kitabının henüz Arapçaya tercüme edilmemiş olduğunu da burada işaret etmek lâzımdır. Şu halde bu eser müslümanların orijinal bir çalışmasıdır…”
En önemli özelliği: Bilim alanında çok yönlü olmasıdır
En önemli özelliği bilim alanında çok yönlü olmasıdır. Bu sebeple eserleri bütün zamanlara hitap eden yararlılığa sahiptir. İslam ümmetine olan bağlılık ve hizmetlerle beraber kendi halkı Kürtlerin Kültür ve yapısını ihmal etmemiş hizmetler etmiştir. Bakış açısı ve yaklaşımı kültürel ve bilimsel olarak Kürdi – Aryen nitelikler taşımaktadır. (Kürtler tarihi olarak Ari (Aryen) bir halktır. Kürt kültürü de Aryen temellidir.)
Neden Türk, Arap ve Fars devletleri tarafından gözardı edildi
Kürtlerin kültür, köken ve diline yönelik çalışmaları olması sebebiyle eserleri, Türk, Arap, Fars ve diğer egemen milletler tarafından hep gözardı edilegeldi, gündemde tutulmadı. Ebu Hanife’nin yanı sıra gözardı edilen onlarca tarihi Kürt şahsiyet var.
Nitekim o dönem bitki bilimi üzerine yaptığı bilimsel çalışmalarında adlandırmaları hep Kürtçe yaptı, Kürtlerin tarihini yazdı, Kürdistan Haritası‘nı çizdi.
Ebu Hanife Dineverî’nin kitapları
Sosyal Bilimler Alanında Eserleri:
1- Ensab ul-Ekrad (Kürtlerîn Kökeni)
2- Îxbar ul-tîwal (Tarih)
3- Kîtab ul-fîsaha (Retorik)
4- Kîtab ul-buldan (Coğrafya)
5- Kîtab ul-şi”r we şûara (Edebiyat)
6- Kîtab el-kebîr (Büyük İlim Kitabı)
Matematik ve Doğa Bilimleri alanında yazdığı eserler:
1- Kîtab el-cebr we muqabîle (Cebir Kitabı)
2- Kîtab el-nebat (Botanik Kitabı)
3- Kîtab el-kusuf (Güneş Tutulması Kitabı)
4- Kîtab el-redd ela reşad el-îsfexanî (Reşat El-İsfahanî’nin Astronomisine Reddiye)
5- Kîtab el-hîsab (Aritmetik)
6- Baxt fî hîsab-el hind (Hindistan Aritmetiği Üzerine)
7- Kîtab el-cem wel tefrîq (Toplama Ve Bölme-Aritmetik- Kitabı)
8- Kîtab el-qîble wel zîwal (Astronomî)
9- Kîtab el-enwa (Meteoroloji kitabı)
10- İslahel mantiq (Mantık Kitabı)
Yazdiklaeinizi hayranlikla okuyorum sizin sayenizde tarihimi öğreniyorum sizin sayenizde kendi dilimi ırkımı savunabiliyorum insan en cahilken bile kendini bigili hissediyomus eski ben ile yeni ben arasindaki farki yeni anliyorum,kürtler nerden geldi denildiğinde eskiden sağdan soldan kulaktan kulağa duyulan üç beş kelimeyle kendimizi bilgili saniyoduk akil edemiyoduk kürt tarihi üç beş kelimeyle özetlenecek bir tarihmi şimdi yeni yeni anliyorum spas dıkım hewale bedel boseli her hebi saxbi
Hocam yazdıklarımız güzel saolun çalışmalarınız için ancak bu kitapların orijinalleri nerede ve bunların bilgisine nasıl ulaşabiliyoruz. Başka kaynak kitaplarda geçiyorsa bu kitaplar nerede. Günümüzde bu kitapları orijinaline yakın bir şekilde çoğaltmak mümkün müdür
Sayin Bedel boseli ,sizi tebrik ediyorum.Arastirmalarinizi zevkle okuyor ve sizi destekliyorum.Bu kara düzenin yalan tarihine cevap olman ve gercekleri ortaya koyman Kürtlere ve genelde insanligin gercekleri ögrenmesini vesile oldugundan dolayi seninle gurur duyuyorum.Sen o kutsal halkin yok sayildigi degerlerini ortaya cikarmakla en hakli ve en insani görevi yapiyorsun.Sana minetardir Kürt Halki.Sag ol Var ol dilegim saglikli ve sihatli olman..Saygilar.Yasar
Değerli çalışmalarını izliyorum.
7000/70.000 yıllık insan oğlunu mağara yasamindan cikartarak neolitik devrimi baslatan ve yerlesik hayata geciren Kurdler Dünyaya inssnliga Proto Hind Avrupa Salav ve Aryan milletlerinin ve dillerinin ilk Atası
Kurdler ve Kürd Dilidir.
Bunları halkımıza delilleriyle sunuyorum.
Ancak Kurd düşmanlığı Arap,Fars,Acem ve Tirk’larin gözünü nasıl kör etmişse
100 yildan beride Kemalist Red inkar yasklayici kültürel ve fiziksel soykırımcı bu
İdeoloji “Asimilasyon” politik ali cengiz oyunlari Kurdlerin beynini Felc etmiştir.
Çalışmalarında başarılar diliyorum kiymetli Kardeşim Bedelboseli. Slm/Svgl.